Bệnh ORT là một bệnh hô hấp cấp tính do vi khuẩn có tên Ornithobacterium rhinotracheale (ORT) gây ra. Vi khuẩn tác động trực tiếp lên đường hô hấp và phổi của gà gây khó thở, ngáp, ho, chảy nước mắt mũi, phổi viêm hóa mủ tạo ( casein) bã đậu hình ống. 

A/ Đặc điểm của khuẩn gây bệnh Hô Hấp Cấp Tính (ORT) trên gà:

• ORT có cùng họ hàng với các bệnh như  : Tụ huyết trùng, Bại huyết và Coryza.
• ORT là trực khuẩn gram âm (-), không di động, không sinh bào tử,  chúng sinh sản rất nhanh ( 26 phút tạo ra một thế hệ mới), thời gian nung bệnh 2-5 ngày.
• Đây là một bệnh tương đối mới, phát hiện đầu tiên năm 1993 và 1994 được đặt tên là ORT
• Vi khuẩn ORT có sức kháng mạnh ở ngoài môi trường:  bị vô hoạt trong dung dịch acid formic 0,5% trong 15 phút, ở nhiệt độ 42°C chết trong 24 giờ, 37°C sống được 1 ngày, 22°C sống được 6 ngày, 4°C sống được 40 ngày và -12°C sống được  hơn 150 ngày
• Mọi lứa tuổi đều mắc bệnh, gà lớn mắc bệnh cao hơn, thường xảy ra trên gà đẻ, gà thịt nuôi thả vườn. Với áp lực mầm bệnh ngày càng cao, gà thịt nuôi công nghiệp ngắn ngày cũng đã xuất hiện bệnh ORT. Đặc biệt khi gà con nhiễm các bệnh do vius như bệnh viêm phế quản truyền nhiễm(IB), viêm thanh khí quản truyền nhiễm (ILT), bệnh sưng phù đầu do vi-rút  (APV) thì ORT có thể xảy ra khá sớm trên gà con 2 tuần tuổi
• Tỷ lệ nhiễm bệnh 50 - 100%, tỷ lệ chết 5 - 20%, nếu kế phát các bệnh kế phát khác tỷ lệ chết tăng cao hơn.

B/ Triệu chứng của ORT trên gà:

• Sốt cao, mệt mỏi, xã cánh, giảm ăn
• Chảy nước mũi, sưng mặt, viêm sưng mí mắt.
• Ho, khó thở, ngáp liên tục 
•  Chết nhanh
• ORT gây đột tử trên gia cầm non do nhiễm trùng não
• Trên gà đẻ thường xảy ra lúc gà đang đẻ, đạt đỉnh đẻ hoặc trước khi đẻ và thường ghép với coryza gây bệnh nặng hơn, gà giảm đẻ, trứng nhỏ, vỏ trứng xấu.

• 

C/ Bệnh tích

• Viêm phổi - màng phổi
• Viêm phổi có mủ tạo thành  bả đậu (casein), đôi khi có dạng hình ống rất đặc trưng của bệnh ORT. Vị trí bã đậu trong phổi và 2 ống phế quản, khi gà ho sẽ đẩy dần bã đậu từ dưới lên ống khí quản

  

D/ Giải pháp phòng, trị bệnh ORT

Phòng bệnh ORT

Chưa có vaccine phòng bệnh ORT trên gà, để phòng bệnh hiệu quả chúng ta làm thật tốt các việc sau:

- Thực hiện an toàn sinh học: phun sát trùng định kỳ, thực hiện cùng vào – cùng ra (all in – all out) trong cùng một chuồng nuôi.

- Chú ý kiểm soát và quản lý tốt các yếu tố như mật độ nuôi, nhiệt độ, ẩm độ, tốc độ gió, bụi, khí NH3 và dinh dưỡng.

- Tiêm phòng đầy đủ các vaccine đặc biệt là các bệnh do vi rút như APV, IB, ILT thì sẽ hạn chế  bệnh xảy ra hoặc bệnh xảy ra chỉ ở mức độ nhẹ và rất dễ điều trị.

Điều trị bệnh ORT

Bước 1: Điều trị triệu chứng, hạ sốt, kháng viêm, tan đàm, thông hô hấp...

• Sputumiz: thành phần gồm Bromhexine, Prenisolone, Mentha piperita (tinh dầu bạc hà). Sputumiz có tác dụng tan đàm dễ thở, kháng viêm, tăng hiệu quả của kháng sinh
• Para C: thành phần gồm Paracetamol, Vitamin C, Sodium Cloride, Postassium Cloride. Para C có tác dụng giảm đau, hạ sốt, tăng sức kháng bệnh.

Bước 2: Dùng kháng sinh đặc trị gồm nhóm CEFTIOFUR, LINCOMYCIN+SPECTINOMYCIN hoặc DOXYCYCLINE tiêu diệt, kiềm hãm mầm bệnh:

NASHER FUR: thành phần CEFTIOFUR

• Đường cấp: tiêm
• Liều cấp : 1 ml / 10kg gà ( gà có trọng lượng trên 1kg)

               1 ml / 5kg gà ( gà có trọng lượng dưới 1kg)

• Nhịp cấp: 1 lần/ngày.
• Thời gian cấp: 1-2 ngày

Kết hợp với hoạt chất anpha chymotrypsin để tăng hiệu quả điều trị của kháng sinh

Song song với tiêm, chúng ta cần sử dùng phối hợp với kháng sinh đường uống.

LINCOSPECMYCIN - 110: thành phần LINCOMYCINE+SPECTINOMYCIN

• Đường cấp: Uống
• Liều cấp: 1gram / 10 kg gà
• Nhịp cấp: 2 lần / ngày.
• Thời gian cấp: 5-7 ngày

hoặc

GIUSE 20: thành phần DOXYCYCLINE

• Đường cấp: Uống
• Liều cấp: 1gram / 10 kg gà
• Nhịp cấp: 2 lần / ngày.
• Thời gian cấp: 5-7 ngày

Bước 3: Hỗ trợ điều trị.

Sử dụng các sản phẩm chuyên biệt giúp tăng sức đề kháng, giải độc gan thận.

• NOVITECH YL: tăng sức đề kháng, giải độc gan
• ASCOREQUIL: sản phẩm giải độc gan chuyên biệt
• RENAL CLEANER: sản phẩm giải độc thận chuyên biệt

Trường hợp thể trạng gà yếu và có biểu hiện gan thận quá xấu, chúng ta nên tăng cường hỗ trợ điều trị trước khi sử dụng kháng sinh. Liên hệ ngay Animaid nếu bà con cần hổ trợ tư vấn sản phẩm và kỷ thuật chăn nuôi.