Hầu hết các bệnh gia cầm thiếu vitamin không dẫn đến hậu quả tức thời hay gây chết đột ngột, tuy nhiên về lâu dài có thể ảnh hưởng đến chất lượng thịt, cân nặng và khả năng sinh sản - làm giảm năng suất chăn nuôi. Với bài viết này, Aminaid mong muốn mang đến một số kiến thức bổ ích về căn bệnh này để giúp chủ đàn cải thiện hiệu quả năng suất chăn nuôi.

Gia cầm thiếu vitamin thường sinh trưởng chậm hơn bình thường

1. Các dấu hiệu cho thấy gia cầm thiếu vitamin và hậu quả

Vitamin là chất có hoạt tính sinh học cao cần thiết cho các quá trình trao đổi chất trong cơ thể sống, đồng thời tham gia và cấu trúc của các nhóm enzyme xúc tác các phản ứng sinh hóa trong quá trình đồng hóa, dị hóa, quyết định sự sinh trưởng, sinh sản và tính kháng bệnh của gia cầm. Khi gia cầm thiếu vitamin thường sẽ xuất hiện các triệu chứng dễ nhầm lẫn với các bệnh khác, khiến người chăn nuôi khó phát hiện.

• Vitamin A

Vitamin A tham gia trực tiếp vào quá trình điều hòa trao đổi protein, lipid và glucid, cần thiết cho hoạt động bình thường của tuyến giáp. Biểu hiện thường thấy của bệnh thiếu vitamin này là gia cầm chậm lớn, đi run rẩy, ở gà còn xuất hiện hiện tượng mào khô và nhợt nhạt. Vì đóng vai trò quan trọng với cơ thể vật nuôi nên khi thiếu vitamin A lâu ngày gia cầm dễ mắc các bệnh về đường hô hấp hay bệnh nhiễm trùng.

• Vitamin D

Vitamin D là chất xúc tác chính của quá trình gắn canxi, photpho và magie vào xương. Thiếu vitamin này chính là nguyên nhân gây ra các bệnh còi xương ở gà, vịt, khiến xương dễ gãy, vỏ trứng mỏng hay lòng trắng trứng loãng, ảnh hưởng đến tỷ lệ nở khi ấp.

Thiếu vitamin làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng trứng

• Vitamin E

Vitamin E giúp ngăn cản quá trình oxy hóa, bảo vệ các hợp chất sinh học và các acid béo, tăng cường sự hấp thu các vitamin A và D. Khi gia cầm thiếu vitamin E dễ bắt gặp các tình trạng bị nghẹo đầu, mất thăng bằng, đi đứng loạng choạng, hoại tử cơ trắng vùng cơ ức và cơ đùi, vào mùa sinh sản sẽ gây giảm tỷ lệ thụ tinh và sản lượng trứng.

• Vitamin nhóm B

Vitamin B1

Gia cầm rất cần vitamin B1, khi thiếu loại hợp chất dinh dưỡng này sẽ dẫn đến triệu đi đứng khó khăn, phù nề do tích nước dưới da nhiều, nhu động ruột kém nên tiêu hóa kém khiến gia cầm ăn ít, về sau khi bệnh càng nặng có thể gây co giật và chết.

Vitamin B2

Khi gia cầm thiếu vitamin B2 gia cầm sẽ bị còi cọc, chậm lớn, lông không mượt, viêm quanh khóe mắt khiến mắt mờ khó khăn. Gia cầm có thể bị giảm tỷ lệ ấp nở, phôi chết nhiều ở ngày ấp thứ 12 – 18, con mới nở bị liệt chân., gây ảnh hưởng xấu đến hoạt động chăn nuôi lấy con giống.

Thiếu các vitamin thiết yếu dẫn đến suy giảm tỷ lệ nở ở gà

2. Nên bổ sung cho gia cầm những loại vitamin nào?

Các loại vitamin trong cơ thể vật nuôi tuy chiếm một hàm lượng nhỏ nhưng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng, không chỉ tham gia chuyển hóa các chất cần thiết mà còn bổ trợ hoạt động lẫn nhau. Do đó, việc chỉ bổ sung một hay một số vitamin sẽ không giúp ổn định phát triển và sinh trưởng mà thay vào đó là cần bổ sung toàn diện đầy đủ các vitamin cần thiết thường xuyên.

Có nhiều cách để bổ sung loại chất dinh dưỡng này cho vật nuôi. Trong đó, phương pháp bổ sung vitamin bằng cách sử dụng thức ăn chứa đầy đủ chất dinh dưỡng thường được ưu tiên sử dụng do tính tiện dụng của chúng. Người chăn nuôi cần tìm hiểu kỹ các thành phần dinh dưỡng bên trong thức ăn cũng như bảo quản đúng cách trong quá trình sử dụng. Bên cạnh việc đảm bảo thức ăn chứa đủ dinh dưỡng, bạn cũng có thể chữa bệnh gia cầm thiếu vitamin bằng cách sử dụng thuốc đặc trị bổ sung các chất dinh dưỡng. Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại thuốc cung cấp vitamin hỗn hợp mà chủ đàn có thể dễ dàng sử dụng bằng cách trộn vào thức ăn hay nước uống hàng ngày của vật nuôi. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy các sản phẩm này tại các địa chỉ cung cấp uy tín như Animaid.

Gia cầm cần bổ sung đủ các vitamin cần thiết kể cả khi còn nhỏ

3. Những lưu ý khi dùng vitamin cho gia cầm

• Sử dụng đúng liều lượng

Ở mỗi lứa tuổi hay cân nặng khác nhau, gia cầm sẽ có nhu cầu về lượng vitamin khác nhau. Người chăn nuôi cần tuân thủ nghiêm ngặt các khuyến cáo về liều lượng hay cách sử dụng để đảm bảo thuốc phát huy hết tác dụng.

• Đảm bảo không có sự đối kháng

Khi phối hợp sử dụng nhiều loại thuốc bổ sung vitamin khác nhau, người cần nuôi cần đảm bảo không có sự đối kháng hay triệt tiêu hiệu quả của nhau giữa các loại. Các nhà dinh dưỡng vật nuôi khuyên răng bạn sử dụng những loại thuốc có cùng cơ chế tác dụng để giữ được hiệu quả của chúng.

• Giữ gìn vệ sinh chuồng trại và thức ăn

Bên cạnh việc sử dụng thức ăn hay thuốc bổ sung dinh dưỡng thì việc giữa vệ sinh chuồng tại cũng đóng vai trò quan trọng không kém. Luôn giữ khu vực chứa thức ăn, nước uống sạch sẽ để đảm bảo chất dinh dưỡng không bị mất hay vi khuẩn xâm nhập vào thức ăn.

Tuân thủ các khuyến cáo của nhà sản xuất để sử dụng thuốc cho vịt hiệu quả hơn

Vitamin đóng vai trò là chất xúc tác ở hầu hết các phản ứng sinh hóa bên trong cơ thể vật nuôi. Do đó khi gia cầm thiếu vitamin sẽ gây ra vô số hậu quả nguyên trọng. Để phòng tránh, người chăn nuôi nên chủ động bổ sung nhóm dưỡng chất này để đảm bảo năng suất chăn nuôi.